Een veilig en gastvrij gevoel

Laat bezoekers zien dat ze buitenruimten zoals het strand en de binnenstad veilig en prettig kunnen bezoeken. Geef ze een veilig en welkom gevoel. Stel mensen op hun gemak.

Mogelijke manieren om bezoekers een veilig en gastvrij gevoel te geven

  • Laat gastheren en gastvrouwen bezoekers ontvangen in de stad en ze informeren over o.a. looproutes, het stallen van fietsen en toiletten
  • Zorg voor duidelijke aanwijzingen vanaf de parkeergarage of fietsenstalling
  • Zorg ervoor dat bezoekers hun handen kunnen wassen, bijvoorbeeld door het plaatsen van een hygiënezuil met voetbediening
  • Zorg ervoor dat bezoekers gebruik kunnen maken van een schoon toilet
  • Zorg ervoor dat bezoekers het kunnen melden wanneer het ergens niet mogelijk is om voldoende afstand te bewaren

Ervaring en tips van buurgemeenten

Inzet van gastheren en -vrouwen

Let een beetje op elkaar en houd het gezellig

Ben Zegeren, raadslid en fractievoorzitter CDA bij gemeente Texel

“Regels moeten duidelijk zijn, maar je moet ook waken voor een overkill aan borden. Wij zijn een gastvrije gemeente. Zorg voor een overzichtelijke routing. Ken je de ‘UPS-methode’ waarbij iedereen altijd rechtsom gaat? Het duurt misschien iets langer voordat je je doel bereikt, maar je krijgt nooit elkaar kruisend verkeer. Hou er rekening mee dat fietsers en wandelaars vaak naar beneden kijken. Waarom zou je niet boodschappen met laserlicht op straat projecteren? Of straatartiesten iets laten uitbeelden? Mijn punt is: het mag best ludiek en creatief. Niet te betuttelend. Dat werkt niet. Ik ben een voorstander van gastheren en -vrouwen die die lichte toon weten te vinden en onze gasten een beetje kunnen inpakken. Een stukje training kan daarbij helpen. Wat volgens mij de uitstraling moet zijn is: let een beetje op elkaar en houd het gezellig.”

Gezamenlijkheid is de kracht

Annette Kooiman, HRM adviseur bij gemeente Texel

“Ik heb zelf twee keer mee gerouleerd als gastvrouw. Je hebt eigenlijk vooral een toeristische functie en krijgt veel praktische vragen van bezoekers. Dat is alleen maar leuk. Wij moesten er vooral op toezien dat de fietsvrije zones in acht werden genomen in Den Burg. Het overgrote deel van de fietsers stapte uit zichzelf af, een fractie moest erop gewezen worden en een enkeling trapte mopperend door. Dat hou je toch. De kracht van de Texelse corona-aanpak is de gezamenlijkheid. Veel partijen hebben erover meegedacht en zich eraan verbonden, van de Texelse ondernemers en de huisartsen tot de TESO, VVV en de gemeente. Toeristen ontvangen voorafgaand aan hun bezoek een uitgebreide brief over de coronamaatregelen. Die brief is ook door alle partijen ondertekend. Het zorgt ervoor dat mensen de inhoud nog iets serieuzer nemen.”

Meten is weten

Arjen van Schouten, adviseur openbare orde en veiligheid bij gemeente Alkmaar

“Vanaf het EK Wielrennen in Alkmaar in 2019 zijn we bezig om de bezoekersstromen in onze (binnen)stad beter in kaart te brengen. Door de coronasituatie is dat in een stroomversnelling gekomen. We hebben nu telsensoren hangen in de Langestraat, de populairste winkelstraat van Alkmaar. Daarmee kunnen we in de gaten houden hoe de drukte zich hier ontwikkelt en hoe zich dat vertaalt naar de rest van het centrum. Die informatie wordt onder meer verwerkt in een druktemeter app, waarmee mensen kunnen zien welke plekken ze in deze tijd van social distancing moeten mijden. Hoe meer data we krijgen, hoe beter we de bezoekerspatronen kunnen doorgronden. Wat we nu vooral zien, is een golfbeweging. De truc is om daarop niet te reageren, maar te anticiperen, zodat je zoveel mogelijk piekvorming voorkomt. Dat kun je doen door tijdig routings en signalering aan te passen. Die wisselwerking proberen we met behulp van digitale technologie steeds verder te verfijnen. Eigenlijk wil je precies weten wanneer je wat - preventief - moet doen. Gedragsbeïnvloeding is grotendeels mensenwerk. We kunnen niet zonder onze city hosts en handhavers. Maar hoe gerichter wij hen kunnen inzetten, hoe effectiever hun optreden wordt.”

Geen accent op wat niet mag, maar op wat er kan

Lianne Alberts, gedragsdeskundige bij de gemeente Hoorn:

“Om te beginnen: zet handhaving niet meteen in als instrument. Dat is zo ongastvrij en er is zoveel meer… Handhaving is het slotstuk, daaraan voorafgaand is er een hele reeks maatregelen die gemeenten kunnen nemen, met name op het gebied van communicatie en ervoor zorgen dat het mensen zo gemakkelijk mogelijk wordt gemaakt afstand tot elkaar te houden.

Kleuren en vormen spelen een duidelijke rol. Zo is rood over het algemeen de kleur van gevaar en dat schrikt af. Groen en wit zorgen voor meer rust en zijn dus vaak een betere keuze. Natuurlijk kun je hier niet altijd rekening mee houden, maar het is goed om er wel over na te denken.

Verkeersborden in de vorm van een driehoek zijn ook af te raden. Ze suggereren gevaar en bovendien zijn voetgangers vele minder op verkeersborden georiënteerd dan bijvoorbeeld automobilisten.

In zijn algemeenheid is het belangrijk dat gastvrijheid en veiligheid de leidraad zijn. Stel je als gemeente gastheren en gastvrouwen aan, zorg dan dat zij die gastvrijheid uitstralen. Geen accent op wat niet mag, maar op wat er kan, zodat duidelijk is: het is hier gezellig én veilig.

Als gemeente Hoorn hebben we rood-witte sjablonen voor op de grond laten maken. Daarbij zijn we in uitstraling op de stadsidentiteit gaan zitten, met een warm welkom voor bezoekers van de stad, gekoppeld aan doelgedrag. Dus ‘houd afstand’ en ‘houd rechts’. Zo koppelen we gastvrijheid aan een basale, maar wel heel belangrijke instructie.”

Meer weten? Neem contact op met Lianne via l.alberts@hoorn.nl.

Een veilige en gastvrije stad als uitgangspunt

Job Worm, adviseur ondernemers bij de gemeente Alkmaar:

“Met name het aspect van de gezamenlijke communicatie is belangrijk. Als gemeente hebben we samenwerking gezocht met Alkmaar Marketing en ondernemersvereniging Het Alkmaars Bolwerk en afgesproken wat we communiceren en hoe we dat doen. Een vriendelijke benadering, met een veilige, gastvrije stad als uitgangspunt. Onze gastheren en gastvrouwen in de stad dragen dat ook steeds uit.”

Meer weten? Neem contact op met Job via JWorm@alkmaar.nl.

Gastheren en -vrouwen als basismaatregel

Don Boot, beleidsadviseur bij de gemeente Texel:

“Een van de basismaatregelen die we hebben getroffen, is het inzetten van gastheren en gastvrouwen. Mensen stappen op de boot en als ze er vanaf komen, denken ze dat ze in een andere wereld zijn beland. Nu worden ze welkom geheten en meteen herinnerd aan de regels die ze in acht moeten nemen.”

Een welkom gevoel

Michel Grégoire, Texels Ondernemers Platform:

“Eilandgasten laten onderweg alles achter zich. Ze ervaren het hier op het eiland bovendien niet snel als druk. Dus hoe herinner je ze aan de situatie, zonder dat ze zich minder welkom voelen en zonder hun gevoel van vrijheid aan te tasten?

We hebben daar in het begin best discussie over gehad: wat moet je nou minimaal regelen voor een maximaal effect? Maar we hebben elkaar gevonden in een gezamenlijke aanpak. Het is niet één van de belanghebbende partijen die de regie voert, we draaien allemaal aan de knoppen. Iedereen heeft inbreng en we luisteren naar elkaar. Dat is de kern van het succes.”

Het pakket aan maatregelen dat we flexibel kunnen inzetten op Texel is realistisch en praktisch. Een brief voor iedereen die reserveert op de boot, middenstrepen in de dorpsstraten, een spreidingsapp in combinatie met een optische telling, gastheren en gastvrouwen. Dat zijn professionele mensen, ingehuurd door de gemeente. Als TOP willen wij voor hen een extra gastvrijheidstraining financieren, met de focus op werken op een toeristisch eiland.”

Deel de ervaring van jouw gemeente!

Heeft jouw gemeente al manieren gevonden en ingezet om bezoekers van bijvoorbeeld de binnenstad, het strand of het winkelcentrum een veilig en gastvrij gevoel te geven? Deel de ervaring door onderstaand veld in te vullen. We zijn benieuwd welke middelen zijn ingezet en welke voor- en nadelen daarbij zijn ondervonden.