INDIVIDUEEL

Preventie

Informatie

Kringenmodel

Sinds de uitbraak van het coronavirus zijn veel zorgprofessionals terecht gekomen in situaties die zorgen en stress kunnen opleveren, bijvoorbeeld omdat zij overvraagd worden of ingezet worden voor andere werkzaamheden dan zij normaal uitvoeren. In fase 3, wanneer in de zorg de maximum behandelcapaciteit wordt overschreden, kunnen zich schrijnende situaties voordoen die de zorgprofessional in een lastig parket plaatst. Denk bijvoorbeeld aan het weigeren van familiebezoek of het maken van moreel belastende besluiten over behandelingen. Negatieve gevoelens en gedachten, zoals somberheid, angst en machteloosheid, zijn in deze periode hele normale reacties op een abnormale situatie. Als deze klachten het functioneren van de zorgprofessional belemmeren moet gedacht worden aan professionele hulpverlening. De meeste mensen zijn echter in staat om op eigen kracht en met hulp uit de eigen directe omgeving lastige gebeurtenissen te verwerken. Het kringenmodel (Impact, 2010 o.b.v. Gersons, 2005) omschrijft de kringen waarin steun gezocht kan worden, waarbij stapsgewijs meer professionele hulpverlening wordt ingezet. Centraal in het kringenmodel staat het individu. In eerste instantie begint de zorg voor het individu bij hem of haarzelf. Iedereen zit anders in elkaar en weet zelf het beste wat hem/haar helpt om goed in zijn/haar vel te blijven zitten. De eigen directe omgeving bestaat uit familie, vrienden, collega’s of lotgenoten en is de eerste kring in het kringenmodel. Binnen de tweede kring kan steun gezocht worden die niet bij de professionele hulpverlening valt, zoals steun geboden door een leidinggevende, georganiseerde collegiale ondersteuning of een geestelijk verzorger. Indien dit onvoldoende blijkt kan hulp gezocht worden bij artsen (medisch) en maatschappelijke werkers (psychosociaal). Deze derde kring komt overeen met de 'eerstelijnsgezondheidszorg'. Bij psychische of psychosociale problematiek wordt doorverwezen naar de gespecialiseerde GGZ, de vierde kring.

Er zijn verschillende dingen die de zorgprofessional zelf kan doen om mentaal fit te blijven en op tijd klachten te herkennen die bij overbelasting horen. Breng medewerkers op de hoogte van beschikbare middelen:

Tips en tools

1. Checklist Sta even stil bij stress

De checklist van signalen van psychische belasting uit het Sta-even-stil-bij-stress-boekje geeft inzicht in welke klachten bij overbelasting horen.

2. GGZ online zelfhulp

GGZ online zelfhulp biedt een divers aanbod aan gratis zelfhulp en trainingen.

2. 3-vragen methode

De 3-vragen methode helpt met het goed afronden van de werkdag. Dit helpt mentaal fit te blijven.

4. Ondersteuning moreel lastige situaties

Lastige keuzes kunnen het best samen gemaakt worden. Ondersteuning bij moreel lastige situaties in de zorg kan je vinden via onderstaande button.

5. Verhalenbundel 'Sterke Schouders'

De verhalenbundel ‘Sterke Schouders in het publieke domein’ geeft inzicht in hoe verschillende hulpverleners omgaan met schokkende situaties.