Uitgelichte onderwerpen
Een aantal onderwerpen is van groot belang geweest gedurende deze crisis. Op deze pagina worden deze onderwerpen uitgelicht en de belangrijkste ontwikkelingen en besluiten besproken.
I Noodverordening, aanwijzingsbesluiten, ontheffingen en toezicht & handhaving
De minister geeft de voorzitters van de veiligheidsregio een aanwijzing op grond van de Wet publieke gezondheid. In het Veiligheidsberaad wordt vervolgens een model-noodverordening vormgegeven en ter consultatie neergelegd bij de 25 veiligheidsregio’s. Nadat het model is vastgesteld kunnen de veiligheidsregio’s aan de hand van het model hun eigen noodverordening vaststellen waarbij aandacht is voor de lokale en regionale situatie. In de noodverordening is de mogelijkheid opgenomen voor de voorzitter om gebieden aan te wijzen als verboden gebied (een aanwijzingsbesluit) en ook kan hij ontheffingen en/of vrijstellingen verlenen van de verboden in de noodverordening.
II Zorginstellingen
Het realiseren van voldoende klinische capaciteit op de verpleegafdelingen en Intensive Care-bedden om de grote stroom Corona patiënten te behandelen, vraagt sinds het uitbreken van het virus om intensieve ketensamenwerking. Deze samenwerking vindt primair plaats op ROAZ-niveau Noord-Holland en Flevoland. Ook landelijk moesten de elf ROAZ-regio’s intensief samenwerken om de stroom patiënten uit Brabant en Limburg te verdelen. Verschillende acties werden ondernomen en sporen verkend om zo goed mogelijk met de zorgvraag om te gaan en flexibel te kunnen opschalen bij een tweede besmettingsgolf. Op de top van de IC-bezetting in Nederland werd zelfs gebruik gemaakt van de beschikbare IC-capaciteit in tal van Duitse ziekenhuizen. Hiervoor werd het netwerk van vier bestaande Lifeliner-helikopters uitgebreid met twee helikopters.
III VVT-instellingen (Verpleging, verzorging en thuiszorg)
Noord-Holland Noord telt ongeveer 135 verpleeg- en verzorgingshuislocaties. Op zes locaties is sprake geweest van een Corona-uitbraak. Het gaat om De Zandstee in ‘t Zand, Santmark in Castricum, de Bosmanstichting in Venhuizen, Raatstede in Heerhugowaard, de Palatijn in Alkmaar en Stichting Zorgcentrum Agnes in Egmond. Een corona-uitbraak heeft grote impact op bewoners en personeel. Door het opvolgen van preventiemaatregelen door het zorgpersoneel, het voorzien in voldoende persoonlijke beschermingsmiddelen door de GHOR en advies van de GGD zijn de brandhaarden onder controle gekregen. Woonzorgcentrum De Raatstede ontving op aanvraag van VRNHN van eind april 2020 tot begin juni 2020 medisch militaire bijstand ter versterking van de zorgteams. Ook de Palatijn kreeg vanaf 22 mei 2020 medisch militaire bijstand van Defensie voor een periode van drie weken. Zorgcentrum Lelypark in Wieringerwerf was deel van een landelijke pilot betreft de verruiming van de bezoekersregeling. Positieve onderzoekuitslagen hebben ertoe geleid dat inmiddels nog acht VVT-instellingen in Noord-Holland Noord de bezoekersregelingen gaan verruimen. De ontwikkelingen in de VVT-instellingen worden nauwlettend gemonitord door GGD-HN.
IV Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM)
Na het uitbreken van de coronacrisis heeft de GHOR NHN een rol gespeeld in de inventarisatie van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) in de zorg. De GHOR NHN heeft samen met de vijf andere noordwestelijke GHOR-bureaus een dagelijkse inventarisatie in de hele zorg opgezet. Deze is uitgezet onder de ziekenhuizen, huisartsenposten, ambulancezorg, GGD, verpleeg- en verzorgingshuizen, gehandicaptenzorg, thuiszorg en GGZ. Daarnaast was de GHOR de spil tussen de regio en de landelijke PBM-organisatie van GGD GHOR Nederland. Op initiatief van de GHOR is er op ROAZ-niveau een PBM-team gevormd dat zich bezig heeft gehouden met de (her)verdeling van schaarse PBM.
V Testbeleid en Bron- en contactonderzoek (BCO)
De GGD en het RIVM houden door middel van surveillance zicht op de verspreiding van COVID-19 in regio Noord-Holland Noord. Het testbeleid is gedurende deze epidemie meerdere keren gewijzigd. Aanvankelijk werden mensen getest die terugkwamen uit een risicogebied en klachten ervoeren. Vervolgens werden ook de meest kwetsbaren in de samenleving en medewerkers in de zorg toegevoegd aan de doelgroepen die op COVID-19 getest konden worden. Vanaf juni 2020 hebben de GGD’en de opdracht om iedereen met klachten verdacht voor COVID-19 te testen en om grootschalig bron- en contactonderzoek te verrichten. Sinds 6 april 2020 wordt er door GGD Hollands Noorden getest op het coronavirus in de GGD-teststraat in IJsbaan de Meent te Alkmaar. Dit is een zogenaamde ‘drive in’ teststraat, waar mensen vanuit hun auto getest worden. Sinds het begin van de uitbraak is GGD-HN opgeschaald volgens de landelijke richtlijn. Onder andere door bemonsterteams op te leiden. In de testlocatie in Alkmaar zijn inmiddels (d.d. 20 mei 2020) ruim 1600 mensen getest. Het overgrote deel van de geteste personen is werkzaam in de VVT-sector. Met het bron- en contactonderzoek dat GGD-HN gaat uitvoeren in het geval van een COVID-besmetting worden besmette personen zo snel mogelijk op opgespoord om te voorkomen dat zij andere mensen kunnen besmetten. Vanaf 1 juni 2020 kunnen kan in Noord-Holland Noord iedereen met klachten verdacht voor Covid-19 getest worden in de GGD-teststraat Ijsbaan de Meent in Alkmaar of in de GGD-testlocatie in Zwaag (gemeente Hoorn) die per 3 juni 2020 operationeel is. Onderzocht wordt of er in de Kop van Noord-Holland nog een testlocatie nodig is.
VI Actiecentrum communicatie
Het ministerie van VWS en het RIVM zijn inhoudelijk bepalend voor de communicatie over het coronavirus richting de bevolking en ontwikkelen landelijke communicatiemiddelen. Het VRNHN actiecentrum communicatie, dat zeven dagen per week actief is, vertaalt de landelijke communicatielijn naar de regio.
VII Bevolkingszorg
Het Expertteam Bevolkingszorg geeft sinds begin maart jl. invulling aan de sectie bevolkingszorg als onderdeel van het ROT. De sectie staat onder leiding van een Algemeen Commandant Bevolkingszorg en bestaat verder uit één of meerdere Coördinatoren Acute Zorg en Herstelzorg en een Hoofd Informatievoorziening. De sectieleden hebben dagelijks contact met elkaar en er vindt wekelijks op een vast moment een uitgebreid sectie-overleg plaats. Voor een deel houdt de sectie zich bezig met reguliere bevolkingszorgprocessen, zoals opvang en verzorging, informatiemanagement, het informeren en adviseren van het ROT en de voorbereiding op de nafase. Zo is bijgedragen aan de ontwikkeling van (multi-)scenario’s, handelingsperspectieven voor handhaving en handelingsprotocollen voor het optreden bij reguliere incidenten in Coronatijd – waarvoor tijdelijk een Officier van Dienst Bevolkingszorg bij de sectie was aangesloten. Ook is samen met de GHOR een opvanglocatie voor zieke dak- en thuislozen ingericht. Daarnaast faciliteert de sectie de platformfunctie van de veiligheidsregio door het organiseren van wekelijks overleg tussen alle zeventien gemeenten. In het overleg worden de adviseurs openbare orde en veiligheid (AOV) geïnformeerd over nieuwe ontwikkelingen, maken zij regionale werkafspraken en delen zij ‘best practices’ met elkaar. Ook zijn gemeentelijke adviezen voor ROT en RBT voorbereid en vindt afstemming en advisering van de coördinerend gemeentesecretaris plaats. Hiertoe zijn enige tijd ook juristen en AOV’ers verbonden geweest aan de sectie bevolkingszorg. De sectie wordt ondersteund door medewerkers van de afdeling risico- en crisisbeheersing van de veiligheidsregio.
VIII Kosten
De uitgelichte onderwerpen in dit document omschrijven de extra inzet van onze organisatie. Deze extra inzet is gepaard gegaan met extra kosten die, zoals het er nu laat uitzien, nog het gehele jaar 2020 op VRNHN zullen drukken. Het is nog onduidelijk hoe lang de crisis zal duren en daarmee ook hoe lang de crisisorganisatie operationeel zal zijn. Voor het jaar 2020 is een kosten prognose gesteld bestaande uit de noodzakelijke uitgaven die reeds gedaan zijn en de extra uitgaven die VRNHN dit jaar zal maken ter bestrijding van het coronavirus en ter voorbereiding op een mogelijke tweede besmettingsgolf. In totaal zijn de kosten geschat op ongeveer € 814.000. De grootste kostenposten zijn persoonlijke beschermingsmiddelen, de gerealiseerde opvang voor dak- en thuislozen in Heiloo, inhuur aan personele capaciteit ter versterking van het Expertteam bevolkingszorg en kosten voor de communicatie uitingen door het actiecentrum communicatie. Het gesprek over de dekking van deze kosten zullen lopen via het Dagelijks Bestuur en het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio. In de Grote Kring van 29 mei 2020 hebben de gemeentesecretarissen gesproken over de inventarisatie van de kosten die gemeenten maken ter voorkoming van verspreiding van het coronavirus (los van de activiteiten van VRNHN). Zij pakken deze inventarisatie en de besluitvorming gezamenlijk op.